Budite spremni za uzgoj američke visokožbunaste borovnice
Potrošačima, danas, sve više postaje važno šta konzumiraju, postoji li sledivost u proizvodnji i plasmanu, da li se zna koji su hemijski preparati za zaštitu biljaka, i jesu li uopšte, korišćeni u proizvodnji određenog proizvoda. Naime, sve više potrošača teži kupovini hrane visokog stepena biološke ispravnosti, boljeg ukusa i naglašene vrednosti, a posebno one proizvedene sa što manje, ili bez "hemikalija". Za proizvođača najvažnije je osigurati plasman njegovog proizvoda po što je moguće većoj ceni, i neposredno nakon završenog ciklusa proizvodnje. Potrošači i proizvođači saglasni su u prioritetima: povećanje proizvodnje i mogućnosti za njen razvoj, ali sinhronizacija između njih u okviru ključnih komponenti još uvek je neostvariva. I dok se prilikom izvoza poljoprivrednih proizvoda zahteva ispunjenje određenih standarda, na domaće tržište, još uvek, moguće je plasirati sve ono za šta kvalitet nije proveren. Premijum kvalitet i specifičnost proizvoda, definisani od strane tržišne orijentacije, u budućnosti će imati ključnu ulogu u razvoju proizvodnje voća u regiji.
Poslednjih nekoliko godina proizvodnja voća u regiji sve više ima na značaju u okviru celokupnog razvoja, upravo zahvaljujući krizi globalnih okvira. Još uvek relativno jeftina radna snaga u kombinaciji sa neiscrpnim resursima poput klime, vode i zemljišta, te ogroman potencijal za izvoz, sektor voćarstva čine jednom od strateških grana regionalne poljoprivredne proizvodnje. Tako je sve veći broj stanovništva, u ruralnim područjima, počeo da se bavi primarnom poljoprivrednom proizvodnjom, uglavnom proizvodnjom jagodastog voća, nalazeći za sebe i svoju porodicu radno mesto, kao jedini ili dodatni izvor prihoda.
Zagarantovan otkup uz adekvatne cene, za farmera predstavlja ključni faktor prilikom donošenja odluke za organizaciju proizvodnje određene kulture voća. Takav pristup za rezultat ima masovnu proizvodnju samo one vrste/kulture, tipa i sorte jagodastog voća za koju je na tržištu zagarantovan plasman. Masovnost proizvodnje samo jedne kulture dovodi do smanjenja cena za njene plodove u otkupu, koje su pojedinih godina toliko niske da se njena proizvodnja dovodi u pitanje (najbolji primer jeste sektor malinarstva).
Nisu samo farmeri zainteresovani za proizvodnju voća, već ona predstavlja sve više atraktivan oblik biznisa velikog broja privrednika izvan sektora poljoprivrede. Privrednici nastoje izgraditi pogone za manipulaciju sa plodovima, te organizovati proizvodnju na mnogo većim površinama u poređenju sa farmerima. Međutim, u ovakvoj situaciji doza opreza mora biti posebno naglašena, te argumentacija opravdati ulaganja, s obzirom na to da je poljoprivreda specifična delatnost. Postavlja se jednostavno pitanje: da li postoji određena količina ili kvota u proizvodnji jedne kulture koju kada proizvođači dostignu, njena proizvodnja više neće biti isplativa? Odgovor na postavljeno pitanje je pozitivan, te sledi dalje logično pitanje, šta proizvoditi kada se proizvodnja omasovljene kulture više ne isplati? Diferencijacija proizvodnje voća za određeno područje ima ključnu ulogu, s obzirom na to da je njena suština održavati isplativost uzgoja zastupljenih kultura. Zašto se u određenoj regiji mora uzgajati jedino malina za industriju i samo jedna njena sorta? Zašto ne organizovati proizvodnju borovnice kada za nju postoji "sigurno" tržište sa adekvatnim cenama za proizvedene plodove?
